|
Ống thông tĩnh mạch trung tâm được sử dụng phổ biến trong hoá trị, chạy thận nhân tạo, nuôi ăn qua đường truyền tĩnh mạch, điều trị kháng sinh lâu dài cũng như theo dõi áp lực tĩnh mạch trung tâm trong các trường hợp choáng.
Một trong những biến chứng có thể gặp trong quá trình đặt và sử dụng ống thông tĩnh mạch trung tâm là dây dẫn bị tuột vào trong lòng mạch hoặc ống thông bị vỡ hoặc bị gãy với một đoạn ống thông di chuyển vào sâu hơn trong cơ thể gây thuyên tắc do dị vật. Thường gặp nhất là đoạn ống thông gãy bị kẹt lại trong tim phải gây loạn nhịp tim hoặc hở van tim. Ít hơn là đoạn gãy này di chuyển lên động mạch phổi và kẹt lại ở đó gây nhồi máu phổi.
Có một số kỹ thuật nội mạch có thể lấy dị vật trong lòng mạch máu qua da như kềm nội mạch (endovascular forcep), rổ lấy dị vật (retrieval basket) và thòng lọng (snare).
Tại khoa Tim Mạch can thiệp trong năm 2006 ,Chúng tôi đã thực hiện thành công ba trường hợp lấy dị vật nội mạch qua da bằng thòng lọng gập góc (goose neck snare). Dị vật là một đoạn ống thông tĩnh mạch trung tâm bị gãy hoặc dây dẫn bị tụt rồi di chuyển và kẹt lại trong tim phải và tĩnh mạch chủ.
Thủ thuật này đơn giản và đã được chứng minh về tính an toàn, tính hiệu quả. Lấy dị vật qua da bằng thòng lọng được xem là phương pháp chọn lựa đầu tiên để lấy dị vật nội mạch.
|
Trường hợp 1: Bệnh nhân nam, 81 tuổi, hậu phẫu ngày thứ ba mổ viêm phúc mạc do thủng dạ dày biến chứng choáng nhiễm trùng. Bệnh nhân được đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm đường tĩnh mạch cảnh trong phải (CVP) bằng ống thông Cavafix trong tình trạng tri giác lơ mơ và kích động. Một đoạn ống thông bị đứt và di chuyển vào sâu hơn bên trong cơ thể. X-quang ngực thẳng nghi ngờ đoạn ống thông này kẹt trong tim. Siêu âm tim khẳng định có dị vật trong nhĩ phải. Bệnh nhân được chuyển khẩn tới khoa tim mạch can thiệp và chúng tôi đã xác định dưới màn huỳnh quang tăng sáng dị vật nằm kéo dài từ nhĩ phải xuống tĩnh mạch chủ dưới (Hình 1). Chúng tôi đã dùng thòng lọng lấy dễ dàng ra dị vật là một đoạn ống thông Cavafix dài 13 cm (Hình 2). Thủ thuật kết thúc sau 30 phút, không tai biến.
Trường hợp 2: Bệnh nhân nam, 38 tuổi, được chẩn đoán carcinoma tuyến nhầy đại tràng sigma. Bệnh nhân đã được phẫu thuật cắt đại tràng và được đặt một Implantofix đường tĩnh mạch dưới đòn phải để hoá trị. Một tháng sau khi đặt Implantofix, không bơm thuốc vào ống thông được. X- quang ngực thẳng cho thấy một đoạn ống thông nằm trong tĩnh mạch chủ trên, nhĩ phải và thất phải (Hình 3). Chúng tôi đã dùng thòng lọng lấy dị vật ra khỏi cơ thể. Dị vật lấy được là một đoạn ống thông dài 26 cm, mềm, màu trắng đục (Hình 4). Thủ thuật kết thúc sau 45 phút, không tai biến.
Trường hợp 3: Bệnh nhân nam, 23 tuổi, hậu phẫu mổ sửa van hai lá do hẹp van hai lá. Sáu ngày sau phẫu thuật, bệnh nhân được đặt CVP để nuôi ăn qua đường truyền tĩnh mạch trung tâm. Hai mươi ngày sau đó, bệnh nhân được chụp X-quang phổi phát hiện một đoạn dây cản quang nằm trong mạch máu, từ tĩnh mạch chủ trên tới nhĩ phải xuống tĩnh mạch chủ dưới (Hình 5). Bệnh nhân được chuyển xuống khoa tim mạch can thiệp. Chúng tôi đã dùng thòng lọng lấy ra được một dây dẫn dài 50 cm của bộ dụng cụ đặt CVP. Thủ thuật kết thúc sau 50 phút không tai biến. Tuy nhiên, bệnh nhân tử vong sau 1 tháng hậu phẫu trong bệnh cảnh choáng nhiễm trùng không hồi phục.
|
|
| |
|
|
| |
Hình 1: Hình ảnh dây cản quang (mũi tên) nằm trong nhĩ phải và tĩnh mạch chủ dưới.
|
| |
|
|
| |
Hình 2: Đoạn ống thông Cavafix (mũi tên nhỏ) được lấy ra bằng thòng lọng (mũi tên lớn)
|
| |
|
|
| |
Hình 3A: Hai đầu dị vật bám vào thành mạch và buồng tim (mũi tên trắng). Hình 3B: Đầu dị vật được tự do trong lòng mạch (mũi tên trắng) và hình ảnh đầu pigtail (mũi tên đen)
|
| |
|
| |
Hình 4: Hình ảnh đoạn Implantofix sau khi được lấy ra
|
| |
|
|
| |
Hình 5A: Dây dẫn trong nhĩ phải và tĩnh mạch chủ dưới (mũi tên). Hình 5B: Dị vật được kéo ra bởi thòng lọng
|
| |
|
| |
Hình 6: Các loại thòng lọng gập góc với kích thước và hình dạng khác nhau.
|
|
Kết luận
Mặc dù lấy dị vật nội mạch qua da không phải là một khái niệm mới, nhưng đối với Việt Nam , đây là những ca đầu tiên được chúng tôi thực hiện. Thủ thuật này đơn giản và đã được chứng minh về tính an toàn, tính hiệu quả. Thủ thuật này tránh cho bệnh nhân khỏi phải trải qua phẫu thuật và rút ngắn được thời gian nằm viện. Lấy dị vật qua da bằng thòng lọng được xem là phương pháp chọn lựa đầu tiên để lấy dị vật nội mạch.
|
Xem ngay bí quyết quan hệ lâu ra tới 60 phút rất đơn giản TẠI ĐÂY❤️