
Th.S BS Nguyễn Kim Chung |
||||||||||
Hiện nay trên thế giới, việc sử dụng hệ thống định vị (Navigation Systems) trong phẫu thuật các tổn thương ở não rất phổ biến. Tháng 4/2005, khoa Ngoại thần kinh, Bệnh viện Chợ Rẫy đã đưa vào sử dụng hệ thống định vị Navigation của hãng Medtronic (Stealth station treatment guidance system – STGS). Đây là hệ thống tiên tiến nhất vào thời điểm này. Chúng tôi đã sử dụng hệ thống này để phẫu thuật các thương tổn nhỏ, ở sâu, hay các thương tổn phức tạp liên quan đến các tổn thương tổ chức mạch máu và thần kinh quan trọng. Hệ thống STGS bao gồm 2 phần: phần mềm máy tính và phần cứng đặc biệt kết hợp với nhau nhằm giúp phẫu thuật viên ngoại thần kinh trong quá trình phẫu thuật sọ não. Được gọi là hệ thống dẫn động hình ảnh (image – guidance) hay còn gọi là định vị (Navigation), hệ thống này cho phép sử dụng 1 dụng cụ đặc biệt nhằm xác định vị trí giải phẫu ngoại khoa của não và nhận biết vị trí này trên những hình ảnh chuẩn đoán bệnh (MRI, CT – Scanner) của bệnh nhân. Những hình ảnh MRI, CTScan của bệnh nhân có thể chuyển qua hệ thống. Phần mềm Cranial Application tái tạo những dữ liệu hình ảnh (của bệnh nhân) lên màn hình theo giải phẫu với nhiều tương quan khác nhau (hình ảnh cắt ngang – axial, đứng dọc – sagittal, cắt dọc – coronial, chéo – oblique) và hình ảnh 3 chiều. Trong quá trình định vị, hệ thống nhận biết vị trí của đầu và đường đi của dụng cụ phẫu thuật trên tất cả các mặt cắt được chọn lựa trên màn hình. Phẫu thuật viên có thể tạo kế hoạch một hay nhiều đường đi tới thương tổn trước khi phẫu thuật và quá trình giả lập theo những đường đi này. Ứng dụng sọ não (Cranial application) còn có thể thấy trong quá trình phẫu thuật vị trí thực đang phẫu thuật và những liên quan với đường đi được giả lập trước khi phẫu thuật, giúp hướng dẫn phẫu thuật viên đi theo đường đi đã lập sẵn. Hệ thống này cũng giúp phẫu thuật viên tiến hành sinh thiết những thương tổn ở sâu mà không cần sử dụng khung (frameless). Hệ thống Navigation Systems dược ứng dụng trong phẫu thuật thần kinh: u não (u não trong trục, u não ngoài trục, u tuyến yên, sinh thiết, …), mạch máu não (túi phình động mạch não, đặc biệt đoạn A2 và những microtic aneurysms), dị dạng mạch máu não (AVM), cavernoma, phẫu thuật động kinh, lập bản đồ chức năng não, phẫu thuật thần kinh chức năng (Deep Brain Stimulation, điều trị đau …) nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương (áp xe não, nang sán não, …) Từ 4/2005 – 12/2006 tại khoa ngoại thần kinh chúng tôi đã sử dụng hệ thống mổ định vị (Navigation Systems) cho 101 trường hợp: u tuyến yên 36, u sao bào 26, u não các loại khác 18, cavernoma 7, túi phình động mạch 5, kén sán não 5, dị dạng mạch máu não 3, máu tụ sâu trong nhu mô não 1. Tất cả các trường hợp đều đưa lại kết quả tốt. Qua quá trình sử dụng hệ thống Navigation, chúng tôi thấy đây là hệ thống kỹ thuật cao giúp phẫu thuật viên đánh giá chính xác vị trí cần phẫu thuật trước và trong lúc mổ. Các bệnh nhân mổ bằng hệ thống Navigation đưa lại kết quả tốt, với đường mổ chính xác, vết mổ nhỏ, các thương tổn não tối thiểu, cuộc mổ tiến hành nhanh chóng, giảm thiểu thời gian gây mê. Làm phẫu thuật sinh thiết rất thuận lợi, có thể đánh giá ngay trong lúc mổ, không cần di chuyển bệnh nhân nhiều. Chúng tôi đã tiến hành tốt các ca sinh thiết bằng kim sinh thiết của hệ thống Leksel.
|